(Thethaovanhoa.vn) - Tiết Lập xuân là một khái niệm trong công tác lập lịch của các nước phương Đông, nó là một trong số hai mươi tư tiết khí của các lịch Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên, Trung Quốc.
Trong những ngày dịch bệnh COVID-19 hoành hành, việc rửa tay thường xuyên liên tục trở nên tối quan trọng với cả thế giới. Các bạn biết ai là người đầu tiên khuyên nên rửa tay thường xuyên không? Đó chính là người Google Doodle hôm nay 20/3 tôn vinh, bác sỹ Ignaz Semmelweis.
Vì lịch của người phương Đông nói chung và Việt Nam cổ đại nói riêng, bị nhiều người lầm tưởng là âm lịch thuần túy nên rất nhiều người cho rằng nó được tính theo chu kỳ của Mặt Trăng quay xung quanh Trái Đất. Trên thực tế lịch cổ đại là một loại âm dương lịch nên nếu giải thích theo thuật ngữ của lịch hiện đại ngày nay (lịch Gregory) thì nó được tính theo vị trí của Trái Đất trong chu kỳ chuyển động trên quỹ đạo của mình xung quanh Mặt Trời. Nếu tính điểm xuân phân là gốc (kinh độ Mặt Trời bằng 0°) thì vị trí của điểm lập xuân là kinh độ Mặt Trời bằng 315°. Do vậy ngày bắt đầu tiết Lập xuân được tính theo dương lịch hiện đại và nó thông thường rơi vào ngày 4 hoặc 5 tháng 2 dương lịch tùy theo từng năm.
Theo quy ước, tiết lập xuân là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 4 hay 5 tháng 2 khi kết thúc tiết đại hàn và kết thúc vào khoảng ngày 18 hay 19 tháng 2 trong lịch Gregory theo các múi giờ Đông Á khi tiết vũ thủy bắt đầu.
Ngày lập xuân được coi là ngày bắt đầu mùa xuân ở Việt Nam, Trung Quốc và một số nước khác gần khu vực xích đạo ở Bắc Bán cầu Trái Đất. Đối với các nước ở cao hơn về phía bắc thì ngày bắt đầu của mùa xuân là ngày diễn ra điểm xuân phân tính theo lịch Gregory. Thời điểm này ở Nam bán cầu Trái Đất là đầu mùa thu.
Xét về mặt thời tiết, khí hậu thì từ thời điểm này trở đi ở miền Bắc Việt Nam-tính từ đèo Hải Vân trở ra, do ảnh hưởng giao thời của hai luồng gió giao mùa là gió Đông - Bắc và gió Đông-Nam, bắt đầu có mưa nhỏ kéo dài còn gọi là mưa phùn làm độ ẩm của không khí và đất lên cao gây ra hiện tượng nồm (hiện tượng làm hơi nước ngưng tụ lại trên bề mặt các đồ vật tiếp giáp gần với mặt đất cũng như nhà cửa).
Trong nông nghiệp thì hiện tượng này mang lại một số lợi ích do cây trồng bắt đầu có đủ lượng nước cần thiết để phát triển. Tuy nhiên trong đời sống hàng ngày thì thời tiết như vậy gây ra nhiều khó khăn như các loại bệnh tật đối với người và gia cầm, gia súc cũng như cây trồng, do các loại vi khuẩn có điều kiện thuận lợi để phát triển do độ ẩm cao và nhiệt độ môi trường thích hợp.
Lập xuân 2020 là ngày nào?
Lập Xuân là tiết khí đầu tiên của năm, cũng là thời điểm tràn đầy mới mẻ, phấn khởi, đánh dấu sự chuyển mình rõ rệt của thời tiết và cảnh sắc. Trong 24 tiết khí, lập Xuân là tiết quan trọng hàng đầu đối với vấn đề sức khỏe, dưỡng sinh, bồi dưỡng thân thể.
Thông thường, theo quy ước thì tiết khí đầu tiên trong năm này bắt đầu từ ngày 4 hoặc 5 tháng 2 dương lịch, khi kết thúc tiết Đại Hàn, và kết thúc vào ngày 18 hoặc 19 tháng 2, khi bắt đầu tiết Vũ Thủy.
Lý giải nguyên nhân tại sao tiết khí có sự dao động 1 trong 2 ngày là vì các tiết khí được xác định theo quỹ đạo chuyển động của Trái Đất quanh Mặt trời, trong khi quỹ đạo này cũng lại chịu tác động của nhiều yếu tố khác.
Xem lịch vạn niên, ngày 4/2/2020, ngày bắt đầu tiết Lập Xuân 2020 là ngày Hoàng đạo. Trong ngày có các khung giờ hoàng đạo, có thể chọn để làm chuyện đại sự như sau: Nhâm Dần (3h-5h), Quý Mão (5h-7h), Ất Tị (9h-11h), Mậu Thân (15h-17h), Canh Tuất (19h-21h), Tân Hợi (21h-23h). Lập xuân năm nay vào thứ 3, ngày 4/2./2020
Nếu muốn chọn hướng xuất hành tốt trong ngày Lập Xuân năm 2020 thì bạn có thể xem xét đến hướng Chính Nam, là hướng của Hỷ thần, dễ đạt được mong muốn về chuyện tình cảm, chuyện vui mừng, hỷ sự…
Còn hướng để cầu tài là hướng Chính Đông. Nếu xuất hành cầu tài, khai trương mở cửa hàng hay ký kết hợp đồng kinh doanh, đầu tư thì nên chọn hướng này để được Thần Tài che chở, giúp mọi sự được hanh thông thuận lợi.
Tuy nhiên, trong ngày hôm đó nếu bạn là con giáp sinh năm Tân Mùi, Kỷ Mùi thì làm gì cũng nên thận trọng 1 chút để tránh những rắc rối, phiền phức không đáng có.
Google hôm nay thay doodle đánh dấu tiết lập xuân ở Bắc Bán cầu
Thảo Nhi (Tổng hợp)