(Thethaovanhoa.vn) - Lúc này đây, không phải vì lệch múi giờ và không khí World Cup 2018 khiến cho tôi mất ngủ, mà, những đêm trắng của cố đô Saint Petersburg khiến khó kẻ lữ khách lãng mạn nào có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ bởi bầu trời luôn bừng sáng cả ngày lẫn đêm, không chạy đua với thời gian, ra đường mà khám phá thành phố đẹp như mộng này, có cảm giác của một kẻ có lỗi.
Mỗi lúc đi công tác nước ngoài, tôi thường có những thói quen đi ngắm dòng sông. Ở đó, không chỉ bắt gặp tuổi thơ êm đềm, những trang sách gây dựng hoài bão cùng những giấc mơ kỳ vĩ không tên, mà như khám phá được ở các dòng sông mật ngữ của mảnh đất đó, và phần nào, của chính đời mình.
Những chuyến đi xa, bài viết đầu tiên thường là dành tặng cho một dòng sông. Neva, con sông tôi đang đứng đây, thật vâm váp, mạnh mẽ như tính cách Nga. Ngay cả khi chia từng nhánh nhỏ len lỏi trong lòng thành phố, không như sông Seine, dòng nước của Neva vẫn trôi nhanh, từng con sóng nồng nhiệt đánh lao xao hai bờ. Những vệt cây xanh mướt mắt trải dài khiến dòng sông như một cô gái tóc tém cá tính.
Chỉ ít ngày nữa thôi, trên dòng sông này sẽ diễn ra sự kiện "Cánh buồm đỏ thắm" trong lễ hội Đêm trắng, nổi tiếng khắp thế giới. Hai bên bờ sông, nam thanh gái tú sẽ ăn mặc những bộ trang phuc đẹp nhất, phải ra giành chỗ trước cả chục tiếng đồng hồ, mới hy vọng được vị trí đắc để thưởng lãm những chùm pháo bông rực rỡ. Quan trọng hơn, được tận mắt nhìn thấy con thuyền với những cánh buồm đỏ thắm căng phồng, trôi trên dòng sông, như trôi vào trái tim của mọi người.
Lúc đó, hẳn các đôi chàng trai muốn có cái kết của một chuyện tình đẹp tựa như nàng Assol và chàng Arthu Gray của Aleksandr Grin. Cánh buồm đỏ thắm là một câu chuyện lãng mạn, nó làm tan chảy biết bao trái tim trên toàn thế giới, trong đó có các thế hệ người Việt. Cuốn sách mỏng manh nhưng hương vị của câu chuyện quá đỗi phi thường. Hình ảnh cuối chuyện, chàng thủy thủ Gray đón "cô bé lọ lem" trên con thuyền rực đỏ, dân làng từ chỗ đàm tếu giấc mơ không tưởng của Assol đã chạy "ngã dũi ngã dụi" ra bờ biển để chứng kiến cuộc tao duyên cổ tích, chắc chắn không chỉ hiện diện trong các trang sách của Aleksandr Grin.
Tiếc quá, ngày 23/6 diễn ra sự kiện Cánh buồm đỏ thắm, chúng tôi đã phải trở về Moscow, giờ đây chỉ biết ngắm những đêm trắng kỳ thú của Saint Petersburg trong từng khoảnh khắc quý giá, bằng cách bớt ngủ và lang thang dưới ánh trắng kỳ lạ của cố đô.
Sông Neva buổi chiều thường vảng rượm bởi ánh sáng khúc xạ. Đây là quê hương của Tổng thống Nga Putin. Đương kim Tổng thống Nga xuất thân trong gia đình cần lao, bố là công nhân làm việc tại nhà máy đóng toa tàu hỏa nổi tiếng mang tên I. E. Egorov, còn mẹ chỉ là người phụ nữ dung dị, làm đủ nghề để làm hậu phươngvững chắc cho chồng, con.
Bên bờ sông Neva, Có chỗ nào ghi dấu những lần hẹn hò thuở thanh xuân của người đàn ông cá tính đang dẫn dắt đất nước vĩ đại? Cho đến thời điểm này, Putin rất được nhiều người yêu mến, 80% người dân Nga ủng hộ, tin tưởng. Hôm từ Hà Nội sang, tôi ngồi cạnh chị Hương, người đi đã có 30 năm gắn bó với xứ sở bạch dương. Nhắc đến Putin, chị rút phắt tấm hộ chiếu, và nói: "Ông ấy đã làm được nhiều việc cho người dân, trong đó có cộng đồng Việt kiều tại Nga. Tôi yêu ông ấy như thế này". Tôi sững người, Một tấm hình ông Putin gắn trên bìa tấm hộ chiếu.
Dân văn chương, không ai không thổn thức, đắm say với văn học Nga, mong một lần tới đất nước này để chạm lại tâm hồn mình đã vượt nghìn trùng mộng mơ, lưu lạc trong dĩ vãng vì những áng văn khôi vĩ.
Tôi cũng muốn giới thiệu đến dân "ngoại đạo" cuốn Đêm Trắng của Dostoevsky, nhà văn vĩ đại của Nga, cũng là một công dân của Saint Petersburg. Đêm trắng cũng là cuốn sách rất mỏng, nhưng là tuyệt tác của nhà văn mà chúng tôi rất "đau đầu" nghiên cứu bút pháp của ông, thời còn mài ghế giảng đường đại học. Môt câu chuyện tình tay ba rất day dứt, không gian hò hẹn, giải quyết xung động luyến ái thường diễn ra bên bờ sông Nera, của những tâm hồn đẹp tuyệt vời như ánh trăng.
Hôm qua, tôi đã đến Pháo đài Petro-Pavlov, bùi ngùi nhìn tòa nhà nơi từng giam giữ Dostoevsky cùng 15 người, thời ông còn trẻ, tham gia vào các hoạt động chính trị, thuộc một nhóm hoạt động cải cách. Tưởng đã bị xử tử, rất may, ông đã được Sa Hoàng tha tội, nếu không chúng ta đã không còn được đọc nhiều siêu phẩm như: Những kẻ bị lăng mạ và tật nguyền, những ngôi nhà chết, Con bạc, bút ký dưới hầm, anh em nhà Karamazov, đặc biệt là Tội ác và trừng phạt.
Saint Petersburg còn là nơi “mặt trời thi ca nước Nga”, Puskin, dành phần lớn đời mình để gắn bó.
Anh yêu em, Em bảo anh đi đi, những bài thơ không thể thiếu trong sổ tay các cô cậu học trò. Có lẽ tôi sẽ ghé Hoàng Thôn (Tsarskoe Selo, nay là thị trấn Pushkin) gần kinh đô để chiêm bái mảnh đất thiêng, nơi đã nuôi dưỡng tâm hồn, tài năng đại thi hào của nhân loại.
Saint Petersburg tuổi đời tương đương Sài Gòn, trên 300 năm. T.P Hồ Chí Minh có thể tham chiếu cố đô của Nga, nhất là quy hoạch đô thị.
Dĩ nhiên, trái bóng World Cup đang lăn khắp Saint Petersburg, tôi sẽ vào sân xem trận đầu tiên ở cố đô giữa Iran gặp Maroc. Tiếp xúc CĐV hai đội này trước fanzone quảng trường Cung điện mùa Đông, thấy họ thật dễ thương.
Dù sao, tình cảm của chúng tôi vẫn nghiêng về đại diện châu Á hơn.
Hữu Quý (Từ Sain Petersburg)