(Thethaovanhoa.vn) - Thông thường, vào mùng 3 Tết hàng năm, các gia đình sẽ làm lễ hóa vàng để tiễn tổ tiên sau lễ cúng tất niên mời họ về ăn tết cùng gia đình vào 30 Tết trước đó. Tuy nhiên, hóa vàng còn có ý nghĩa là đón thần tài, thần lộc về với mỗi gia đình.
Theo tập tục lâu đời được lưu truyền trong dân gian, ngoài việc thắp hương cúng tổ tiên thì Mùng 1 Tết các gia đình đều phải cúng thần linh trong nhà. Ý nghĩa của việc làm này là để cầu sự bình an và những điều tốt lành trong năm mới.
Hàng năm, cứ vào mùng 3 Tết Nguyên đán, tùy vào từng điều kiện hoàn cảnh của mỗi gia đình mà làm lễ hóa vàng tiễn tổ tiên về âm cảnh, cúng và đốt các đồ vàng mã với tư duy "trần sao âm vậy". Cũng chính vì thế, nhiều món đồ mã theo xu hướng mà ngày càng đa dạng: xe máy, quần áo cầu kì. điện thoại... Kéo theo đó là những hậu quả khôn lường từ việc đốt vàng mã như gây cháy nổ, hỏa hoạn và ô nhiễm môi trường.
T.S Đinh Đức Tiến - Khoa Lịch Sử, trường ĐH KH-XH&NV từng trao đổi trên Dân trí rằng: "Thực chất, chỉ cần đốt một ít vàng mã và hương khói đầy đủ trong 3 ngày Tết là đã đủ và đúng với truyền thống văn hóa Việt. Việc đốt vàng mã với số lượng lớn, đốt bừa bãi là hủy hoại môi trường chứ không phải mang ý nghĩa tỏ lòng thành kính, rước tổ tiên về chứng giám lòng thành. Đó là những quan niệm sai lầm và đáng bị lên án".
Vậy, lễ hóa vàng cần chuẩn bị đồ cúng và văn khấn sao cho đúng?
Lễ vật dâng cúng bao gồm: mâm cơm mặn hoặc chay tùy theo điều kiện của gia chủ với các món thường có dịp Tết, hương, hoa, mâm ngũ quả, trầu cau, rượu, đèn nến, bánh kẹo và một ít vàng mã.
Văn khấn lễ hóa vàng tạ năm mới Kỷ Hợi 2019 theo sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam:
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Con kính lạỵ chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần
Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài
Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm …………………
Chúng con là: ……………………………tuổi………………....
Hiện cư ngụ tại....................................................................
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Hoặc tham khảo thêm văn khấn hóa vàng theo Tập văn cúng gia tiên:
Hôm nay ngày...
Tại: Thôn... xã/phường... huyện/quận... tỉnh/TP...
Tín chủ là: ... cùng toàn gia kính bái.
Nay nhân ngày lễ tạ.
Kính cẩn sắm một lễ gồm..., gọi là lễ mọn lòng thành, kính dâng lên: Đông trù Tư mệnh Táo phủ thần quân, bản gia tiên sư, bản viên thổ công, liệt vị tôn thần.
Trước linh vị của:
Hiển:
Hiển:
Hiển:
Và các vị tổ bá, tổ thúc, tổ cô, cùng các vong linh phụng thờ theo tiên tổ.
Kính cẩn thưa rằng:
Tiệc xuân đã mãn
Lễ tạ kính trình
Rước tiễn tiên linh
Lại về âm giới
Buổi đầu năm mới
Toàn gia mong đợi
Lưu phúc lưu ân
Kính cáo tôn thần
Phù trì phù hộ
Dương cơ âm mộ
Mọi chỗ tốt lành
Con cháu an ninh
Vận hành khang thái
Cẩn cáo!
A.N (tổng hợp)