Sáng 23/12 tại tỉnh Sơn La đã diễn ra lễ cắt băng khánh thành công trình thủy điện Sơn La, công trình thủy điện lớn nhất của cả nước và khu vực Đông Nam Á Việc dự án về đích sớm 3 năm so với mục tiêu mà Quốc hội đề ra không chỉ giúp tiết kiệm hàng chục nghìn tỷ đồng mà còn khẳng định trí lực của người Việt Nam khi thi công các công trình thế kỷ.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải, lãnh đạo một số Bộ, ngành Trung ương và địa phương đã đến dự và cắt băng khánh thành.
Dự án xây dựng công trình Thủy điện Sơn La có công suất lắp đặt 2.400 MW (gồm 6 tổ máy, mỗi tổ 400 MW) nằm trên địa phận xã Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La. Hồ chứa nước của công trình thuộc một số xã, huyện của tỉnh Sơn La, Điện Biên và Lai Châu. Nhiệm vụ chính của Dự án là cung cấp điện lên hệ thống điện quốc gia với sản lượng điện trung bình hàng năm là 10,246 tỷ kWh; chống lũ về mua mưa, cung cấp nước về mua khô cho đồng bằng Bắc Bộ và góp phần phát triển kinh tế-xã hội vùng Tây Bắc.
Dự án xây dựng công trình gồm 3 dự án thành phần: Dự án xây dựng công trình thủy điện Sơn La do Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm chủ đầu tư; Dự án di dân tái định canh, định cư do UBND các tỉnh Sơn La, Điện Biên và Lai Châu làm chủ đầu tư; Dự án các công trình giao thông tránh ngập do Bộ Giao thông vận tại làm chủ đầu tư. Công trình có kết cấu đập bê tông trọng lực cao 138,1 m, chiều dài đỉnh đập là 961,6 m, công trình có 12 khoang xả sâu, 6 khoang xả mặt. Công trình thủy điện Sơn La hoàn thành vượt trước thời hạn đã đem lại những lợi ích lớn lao cho đất nước (Với sản lượng 10 tỷ KWh/năm, theo giá bình quân hiện nay (1400đ/kwh), doanh thu một năm khoảng 14 nghìn tỷ đồng, 3 năm vượt trước thời hạn tính ra là hơn 40 nghìn tỷ đồng).
Phát biểu tại Lễ khánh thành, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, đây là một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển ngành điện Việt Nam. Sau 7 năm xây dựng , lao động sáng tạo với bao vất vả, khó khăn cả 6 tổ máy phát điện đã được vận hành . Công trình mang lại cho chúng ta niềm tự hào, là một công trình thuỷ điện lớn nhất cả nước, mang tầm cỡ khu vực do Việt Nam tự thiết kế, thi công, vượt mốc thời gian so với tiến độ được phê duyệt là 3 năm.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, công trình thủy điện Sơn La hoàn thành, đạt các yêu cầu đề ra và vượt trước thời hạn đã đem lại những lợi ích lớn lao cho đất nước. Để có thành công ngày hôm nay trước hết phải kể đến sự nỗ lực của chính quyền địa phương và sự đồng lòng, ủng hộ của đồng bào các dân tộc trong vùng Dự án. Đồng bào các dân tộc 3 tỉnh đã một lòng ủng hộ Dự án, trên 20 nghìn hộ dân đã tự nguyện chuyển nhà đến nơi ở mới, nhường đất cho xây dựng công trình. Công tác di dân tái định cư được các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Sơn La thực hiện nhanh, gọn và chu đáo. Các địa phương đã thực hiện tốt nguyên tắc tạo điều kiện để đồng bào tái định cư sớm ổn định chỗ ở và đời sống, khai thác tiềm năng về tài nguyên và sức lao động, từng bước thay đổi cơ cấu kinh tế, phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, cuộc sống vật chất, tinh thần ngày càng tốt hơn nơi ở cũ. Các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể đã tăng cường công tác vận động, tuyên truyền phối hợp đồng bộ cùng chính sách hỗ trợ hợp lý, kịp thời của nhà nước.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, Dự án Thuỷ điện Sơn La hoàn toàn do kỹ sư, công nhân Việt Nam thiết kế và thi công, chỉ thuê chuyên gia nước ngoài giúp hỗ trợ giám sát. Ngoại trừ thiết bị cơ điện, hệ thống phân phối 500 KV, một phần thiết bị thủy công nhập khẩu, còn lại từ khâu tư vấn, thiết kế cho đến cung cấp thiết bị cơ khí thủy công, xây lắp, hoàn thiện công trình đều do các đơn vị của Việt Nam thực hiện.
Nhấn mạnh những đóng góp của các Tập thể, cá nhân tham gia thực hiện dự án thủy điện Sơn La là rất đáng trân trọng và tự hào, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhiệt liệt biểu dương đồng bào các dân tộc 3 tỉnh Sơn La, Điện Biên và Lai Châu đã ủng hộ, thực hiện đúng tiến độ di dời đến tái định cư ở nơi ở mới để nhường mặt bằng cho xây dựng công trình. Biểu dương Chủ đầu tư và Tư vấn thiết kế đã có tiến bộ vượt bậc trong công tác quản lý và thiết kế, đã đưa những công nghệ tiên tiến xây dựng công trình thuỷ điện của thế giới ứng dụng trong công trình thủy điện Sơn La, góp phần vào thành công chung của dự án. Biểu dương lãnh đạo các địa phương trong vùng Dự án đã chỉ đạo và tổ chức việc di dân tái định cư theo yêu cầu và theo kế hoạch đề ra, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn trên địa bàn; phối hợp và hỗ trợ tích cực cho chủ đầu tư xây dựng công trình và các đơn vị thi công trong quá trình triển khai Dự án. B iểu dương các B ộ, ngành đã kịp thời giải quyết theo thẩm quyền hoặc đề xuất ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, đẩy nhanh tiến độ Dự án.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng biểu dương tất cả cán bộ, công nhân của các đơn vị thi công trực tiếp trên công trường như : Tập đoàn Sông Đà, Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (LILAMA) , Tổng công ty Xây dựng và Phát triển hạ tầng (LICOGI) và Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn...
Để bảo đảm hiệu quả phát điện và hiệu quả tổng hợp về kinh tế, xã hội, môi trường của Dự án, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, cán bộ công nhân viên Công ty thuỷ điện Sơn La cần phát huy những kết quả đạt được và truyền thống tốt đẹp của ngành điện cách mạng, quản lý và vận hành thật tốt để nhà máy hoạt động tuyệt đối an toàn, ổn định, phát huy cao nhất hiệu quả tổng hợp của công trình như dự án đã phê duyệt. Tập đoàn Điện lực Việt Nam cùng các Tổ hợp nhà thầu cần đúc rút những bài học từ công trình thuỷ điện Sơn La, phát huy tinh thần Sơn La để thi công và hoàn thành đúng tiến độ thời hạn công trình thuỷ điện Lai Châu và các công trình được giao khác trong Quy hoạch điện 7 với tiến độ và chất lượng cao nhất để bảo đảm điện năng tốt nhất cho phát triển đất nước.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu Bộ Công an phối hợp chặt chẽ với Chủ đầu tư và chính quyền địa phương bảo vệ an toàn cho công trình. Các Bộ ngành tiếp tục giải quyết các kiến nghị, đề xuất của chủ đầu tư và chính quyền địa phương về ổn định cuộc sống đồng bào ta trong vùng dự án. Lãnh đạo UBND ba tỉnh Sơn La, Điện Biên, Lai Châu có trách nhiệm tiếp tục quan tâm bố trí đất sản xuất, xem xét lồng ghép các chương trình phát triển kinh tế để chăm lo giải quyết tốt việc làm, đời sống cho đồng bào tại các địa phương tiếp nhận tái định cư, nhất là đồng bào mới chuyển đến nơi ở mới để nhường đất cho xây dựng công trình.
Với tất cả lòng tự hào, có thể nói công trình thuỷ điện Sơn La đã tiếp nối thêm “Bản trường ca chinh phục sông Đà” và thật sự trở thành một biểu hiện sinh động của chủ nghĩa anh hùng cách mạng của tinh thần tự lực, tự cường vượt khó vươn lên trong sự nghiệp xây dựng Tổ quốc Việt Nam quang vinh, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trao Huân chương Lao động hạng nhất cho ông Thái Phụng Nê, Phái viên của Thủ tướng, kiêm Phó trưởng Ban chỉ đạo Nhà nước công trình Thủy điện Sơn La; Huân chương Lao động hạng 3 cho 11 tập thể đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện dự án Công trình Thủy điện Sơn La.
Thiện Thuật