(Thethaovanhoa.vn) – Các nhà sách từ chối “nhảy vào miệng sói” và đặt hàng cuốn tiểu thuyết bán trực tuyến đang nằm trong danh sách sơ khảo giải Renaudot của Marco Koskas.
Các nhà sách Pháp đang kêu gọi ban giám khảo giải văn học “bảo vệ sách chứ không phải những người đe dọa chúng”, sau khi một trong những giải thưởng văn học uy tín bậc nhất ở Pháp chọn một cuốn sách tự xuất bản chỉ bán trên Amazon.
Tác giả Marco Koskas
Trong số 17 tựa sách được chọn để tranh giải Prix Renaudot năm nay có Bande de Francais của Marco Koskas, một cuốn tự xuất bản trên nền tảng CreateSpace của Amazon. Theo Syndicat de la librairie francaise, đại diện cho các nhà sách Pháp, ban giám khảo đã đặt họ vào một tình thế bất khả thi.
Tác giả người Pháp gốc Israel, người đã xuất bản hàng tá sách qua các kênh truyền thống, nói với Guardian rằng ông buộc phải tự xuất bản Bande de Francais sau khi không nhà xuất bản Pháp nào nhận bản thảo.
“Vì tôi không muốn khuất phục trước quyết định này”, Koskas nói “nên cuối cùng tôi quyết định tự xuất bản. Nếu không, có thể tôi sẽ rơi vào cảnh văn chương ẩn dật”.
Cuốn tiểu thuyết chỉ được bán thông qua Amazon, vì vậy, theo Syndicat, “gần như bất khả thi về mặt kỹ thuật và thương mại” đối với các nhà sách muốn đặt nó lên kệ.
“Về mặt đạo đức, trên hết, họ từ chối “nhảy vào miệng sói””, Syndicat tuyên bố. Amazon, theo họ, không chỉ muốn trở thành “một người chơi chính trong thị trường sách, mà còn muốn trở thành một thị trường tự thân bằng cách loại bỏ các đối thủ cạnh tranh, tổ chức cạnh tranh không lành mạnh, tránh thuế và thay thế đồng loạt các nhà xuất bản, các nhà phân phối và nhà sách”.
Không sợ bị đẩy vào chỗ khó, Koskas tuyên bố ông “thích thú và tự hào” khi thấy mình được chọn, nói thêm rằng việc Syndicat kêu gọi loại ông là “cực kỳ không chơi đẹp, nếu không muốn nói là tống tiền”.
Các nhà sách không nên giận dữ với ông, ông nói, hay ban giám khảo Renaudot, mà hãy nhắm vào các nhà xuất bản “đã sai lầm về cuốn sách của tôi” – một quyết định theo ông là do nạn bài Israel ở Pháp.
“Tôi biết các nhà sách không thể quay lưng chống lại tất cả các nhà xuất bản đã từ chối tôi – có quá nhiều mà”, ông cho biết. “Nên họ quay sang chống Amazon, đơn vị xuất bản sách của tôi. Thật vô lý. Amazon cung cấp cho các tác giả những hợp đồng linh hoạt hơn nhiều so với các nhà xuất bản, và trên hết, Amazon không ý kiến gì về văn chương. Đó là điều quan trọng. Họ không xen vào việc tôi viết gì. Họ không đòi tiền để in sách của tôi, và họ được trả tiền, giống như bất kỳ người môi giới nào, khi sản phẩm bán được. Tôi còn phải than phiền nỗi gì nữa?”
Cuốn sách của Koskas chỉ được bán trên Amazon
Thành viên ban giám khảo giải Renaudot, tác giả Patrick Besson bảo vệ việc lựa chọn Bande de Francais, gọi cuốn tiểu thuyết là “một trong những cuốn độc đáo nhất, thú vị nhất” của giải mùa thu năm nay. “Nó kể về cuộc đời của những người Do Thái di cư từ Israel tới Pháp”, ông nói. “Nó có sự tươi mới… Nó thông minh. Tôi đã nghiến ngấu nó”.
Besson nói ông không để ý chuyện sách thuộc diện tự xuất bản trên Amazon mà chỉ quan tâm tới văn bản.
“Hãy nhìn trường hợp của Proust”, Besson nói. “Swann’s Way được Grasset xuất bản năm 1913 với tác giả trả chi phí. Người nông dân phải làm gì khi chỉ được hưởng 10% lợi nhuận? Hoàn toàn dễ hiểu khi một số tác giả không hài lòng với tình trạng hiện tại và nổi dậy chống lại các nhà xuất bản”.
Pháp cực kỳ ủng hộ các nhà sách độc lập của mình: cố định giá sách, giới hạn chiết khấu ở 5%, ngăn các nhà bán lẻ như Amazon kết hợp chiết khấu 5% với giao hàng miễn phí. Có khoảng 3.000 nhà sách độc lập ở Pháp.
Koskas cho biết ông rất thích các nhà sách dưới phố và hi vọng chúng tồn tại. “Nhưng nếu họ là kiểu nhà sách mà bạn không thể tìm thấy các cuốn sách của tôi, khi tôi dành cả đời để viết sách, ừ thì, có thể nói là tôi sẽ trở nên ít thông cảm hơn với hoàn cảnh của những người bán sách”.
Theo tác giả Laurent Binet người Pháp, dễ hiểu tại sao các nhà sách nổi dậy. Với những người bán sách, vấn đề quan trọng không phải là sách tự xuất bản, ông nói, mà bởi nó xuất bản thông qua Amazon.
“Đối với chúng tôi, các giải thưởng văn học có tác động rất lớn và giúp nâng cao doanh thu, thế nên mọi người đặt cược vào đó nhiều”, ông nói. “Ở pháp, các nhà sách của chúng tôi hoạt động tốt hơn các nơi khác bởi có những chính sách về sách ngặt nghèo… và cũng nhờ vào sự gắn bó của chúng tôi với sách giấy. Việc bán sách điện tử vẫn còn yếu. Nhưng sự vững mạnh này tương đối mỏng manh, và dễ mất ổn định. Amazon rõ ràng được coi là đe dọa số 1. Động thái của Renaudot được coi như ngựa Trojan của Amazon”.
Hẳn người hâm mộ vẫn còn tiếc nhớ thời cầm trên tay một cuốn Harry Potter mới rồi ngấu nghiến đọc. Năm nay, hơn cả chờ đợi, sẽ có tới ba cuốn sách mới về Harry Potter ra mắt trước mùa giáng sinh.
Thư Vĩ (Theo Guardian)