(Thethaovanhoa.vn) - Các nhà khảo cổ đã bày tỏ lo ngại rằng sau khi đập phá tượng cổ 3.000 năm tuổi trong bảo tàng Mosul ở Iraq, nhóm phiến quân của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) sẽ phá hủy một cách có hệ thông di sản ở các khu vực đang thuộc quyền kiểm soát của chúng.
Rủi ro nghiêm trọng là các thành phố cổ Hatra, di sản thế giới của UNESCO, và Nimrud. Cả 2 thành phố này đều thuộc phía Nam Mosul, trung tâm chính của nhóm phiến quân ở Iraq kể từ hồi tháng 6/2014.
“Đây chưa phải là phần kết của câu chuyện và cộng đồng quốc tế nhất thiết phải can thiệp” - Abdelamir Hamdani, nhà khảo cổ Iraq thuộc trường Đại học Stony Brook ở New Yor (Mỹ), nói.
Bà Irina Bokova, Tổng giám đốc UNESCO
Hôm 26/2, IS đã phát video ghi hình ảnh nhóm phiến quân đập phá các bức tượng cổ thành từng mảnh bằng búa và khoan tại bảo tàng Mosul. Nhóm này còn dùng khoan để phá hủy bức tượng lớn con bò đực có cánh có niên đại từ thời Assyria (đầu thế kỷ 24 trước Công nguyên đến năm 608 trước Công nguyên) ở cổng Nergal trong công viên khảo cổ rộng lớn tọa lạc trong thành phố.
“Nhóm phiến quân nói với các nhân viên bảo vệ rằng chúng sẽ phá hủy thành cổ Nimrud. Đây là một trong kinh đô rất quan trọng trong thời Assyria, ở thành phố này có nhiều tín ngưỡng và tượng bò đực có cánh. Đây sẽ là một thảm họa thực sự. Có thể nhóm phiến quân còn tấn công và phá hủy Hatra, đây là một di chỉ rất biệt lập ở sa mạc” – Hamdani nói.
UNESCO cho rằng “tàn tích của thành cổ Hatra, đặc biệt là các ngôi đền hòa trộn phong cách kiến trúc La Mã và Hy Lạp hòa trộn với các nét trang trí phương Đông chứng minh cho sự vĩ đại của nền văn minh này.
Nhóm phiến quân đã dùng khoan máy để làm hỏng các bức tượng cổ ở Iraq
“Tôi lo ngại rằng nhóm phiến quân sẽ tiếp tục phá hủy các di sản cổ đại. Chúng có thể làm bất cứ điều gì, có thể di dời các ngôi đền ở Hatra và tuyên bố chúng là những kẻ ngoại đạo và có thể dễ dàng làm nổ tung các ngôi đền. Ai sẽ ngăn chặn hành động của chúng” - Ihsan Fethi, kiến trúc sư kiêm chuyên gia di sản người Iraq, bày tỏ.
Hôm 26/2, nhóm phiến quân còn làm nổ tung một ngôi đền có niên đại từ thế kỷ 12. Bà Irina Bokova, Tổng giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc UNESCO, cho biết bà đã yêu cầu có cuộc họp khẩn cấp sau khi nhóm phiến quân đập phá tượng cổ và nhà thờ Hồi giáo ở Mosul. Bà coi đây là hành động “không thể chấp nhận được” và là mối đe dọa tới an ninh ở Iraq.
Tuấn Vĩ