(Thethaovanhoa.vn) - Brazil đang thi đấu ấn tượng ở vòng loại World Cup 2018, không chỉ hiệu quả mà đôi khi còn trình diễn lối đá đẹp. Sự khác biệt đến từ Tite. Vậy, ông là ai?
1. Cuối thập niên 1970, Scolari là hậu vệ thủ quân của Caxias, đội bóng chuyên nghiệp thuộc bang Rio Grande do Sul. Đó cũng là khoảng thời gian đẹp nhất lịch sử Caxias, vì họ được thi đấu ở hạng đấu cao nhất Brazil, Serie A (giờ đá Serie C).
Caxias không giàu, nên Scolari phải làm thêm bằng việc dạy thể dục ở trường Cristovao de Mendoza. Trong thời gian dạy học, Scolari gặp Ade - một chàng trai 16 tuổi đang chơi bóng nghiệp dư. “Chào Tite! Tôi là Scolari, đá hậu vệ cho Caxias. Cậu có muốn về Caxias không?”. “Tôi là Ade. Hãy gọi tôi như vậy. Tôi không phải Tite. Tite là anh chàng số 8 kia. Mà tôi đang tập luyện với Juventude”. Ade từ chối đề nghị của Scolari.
Ít ngày sau đó, Scolari đến cửa hàng hãng xe Volkswagen và gặp lại Ade. “Cậu làm việc ở đây à, Tite?”. “Tôi không phải Tite! Tôi đã nhắc anh rồi, tôi là Ade. Tôi vừa bắt đầu công việc ở đây được vài ngày”. “Tôi không tìm thấy tên cậu trong đội Juventude”, Scolari gợi lại chuyện cũ. “Phải, nhưng tôi đang cố để trở thành hậu vệ ở đó… Cha tôi muốn như vậy”.
Với sự thuyết phục của Scolari, Ade Leonardo Bacchi từ bỏ giấc mơ Juventude để chơi chuyên nghiệp ở Caxias. Scolari đá hậu vệ, và Ade chơi ngay phía trên trong vai trò “volante” (tiền vệ phòng ngự). Scolari rất hay gọi nhầm tên người đồng đội trẻ. Trong một trận đấu, Ade đá quá nổi bật, và Scolari khen ngợi, “tốt quá, Tite”. Các đồng đội gọi theo Scolari. Kể từ đó, Ade chấp nhận cách gọi Tite.
Họ đá bên nhau trong hai mùa giải 1978 và 1979, trước khi Scolari chia tay Caxias.
2. Scolari là một trong những người ảnh hưởng lớn nhất đến Tite. Nhưng kể từ khi họ không còn là đồng đội ở Caxias, mối quan hệ cũng xấu đi. Đỉnh điểm là năm 2010, khi Tite dẫn Corinthians, và Scolari là thuyền trưởng Palmeiras.
Rạn nứt tiếp tục, khi Scolari từ chức HLV trưởng Brazil sau thảm họa World Cup 2014. Tite là ứng viên số 1, nhưng LĐBĐ Brazil mời trở lại Dunga. Tite không vui, và cho rằng mình không được chọn là vì… Scolari.
Nhưng Tite thừa nhận ông chịu ảnh hưởng khá nhiều về phong cách huấn luyện của Scolari, đề cao tinh thần, gạt bỏ cái tôi và xây dựng sức mạnh tập thể, cũng như thắt chặt kỷ luật.
Tite bước vào việc huấn luyện rất sớm, khi mới 29 tuổi (năm 1990). Ông đã tạo được nhiều dấu ấn, từ Brazil đến châu Á. Nhưng thành công nhất với Corinthians giai đoạn 2010-2013. Năm 2012, Tite dẫn Corinthians vô địch Copa Libertadores, trước khi đánh bại Chelsea để đoạt Cúp thế giới các CLB.
Ở tuổi 55 và có 26 năm huấn luyện, Tite vẫn không ngừng học hỏi. Tite thích cách Pep xây dựng đội hình và lên chiến thuật. Ông ngưỡng mộ Carlo Ancelotti về nghệ thuật quản lý và đối thoại.
Giống như Scolari và Dunga, Tite là một HLV thực dụng, đi ngược vẻ đẹp với truyền thống bóng đá Brazil. Nhưng chính những bài học từ Pep, Ancelotti, “và một phần Wenger nữa” (như lời Tite tâm sự), đã giúp ông đang cân bằng Brazil giữa thực dụng và ngẫu hứng.
Đôi khi Brazil của Tite rất khô khan, nhưng tùy thời điểm tạo phấn khích cho người hâm mộ nhờ lối chơi đẹp mắt. Tite rất linh hoạt giữa 4-1-4-1 và 4-3-3. Dù chọn đội hình nào, ông vẫn xây dựng lối chơi quanh Renato Augusto - người hoạt động như một “số 10” (mặc áo số 8). Chính cách đá tồn tại “số 10” của Tite tạo nên vẻ đẹp và được nhiều CĐV đón nhận.
3. “Tôi không thích Mourinho”, Tite thừa nhận. Ông thậm chí từng tuyên bố khinh thường Mourinho. Lý do, Tite luôn hạ thấp cái tôi trong tập thể. Ngược lại, Mourinho là mẫu người luôn biến mình thành ngôi sao số 1 ở mọi phòng thay đồ mà ông làm việc.
Khi Tite lên thay Dunga, Brazil khủng hoảng nặng nề, đứng thứ 6 vòng loại World Cup 2018 khu vực Nam Mỹ. Sau 4 trận với Tite, Brazil giành trọn 12 điểm, ghi 12 bàn (nhờ 7 cầu thủ khác nhau), chỉ 1 bàn thua và lên ngôi đầu.
Cùng với hiệu quả, Tite quyết định không bầu đội trưởng. Vai trò đội trưởng Selecao để trống từ sau khi Neymar từ chức (sau Olympic 2016). Miranda đeo băng đội trưởng các trận, nhưng không có danh phận chính thức. Đây cũng là điểm nhấn cho Brazil trong giai đoạn quá độ, giúp các cầu thủ tránh được áp lực.
Tite đang cho thấy ông là người thích hợp để làm hồi sinh thế lực Selecao. Tất nhiên, ông cần trận thắng trước Argentina để khẳng định điều này.
Ngọc Huy
Thể thao & Văn hóa