(Thethaovanhoa.vn) - Không nằm ngoài dự đoán liên minh cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Hạ viện trước thời hạn diễn ra ngày 22-10-2017. Chiến thắng này đã giúp liên minh cầm quyền giữ vững vị trí là liên minh chưa có đối thủ trên chính trường Nhật Bản.
Chiến thắng vang dội
Theo kết quả chính thức được công bố ngày 23-10, đảng Dân chủ tự do (LDP) của Thủ tướng Abe giành được 283 ghế, vượt xa mục tiêu 233 ghế quá bán mà ông Abe đề ra trong chương trình tranh cử. Với nền tảng này, LDP có thể sẽ kiểm soát tất cả các ủy ban lập pháp tại Hạ viện. Đảng Công Minh trong liên minh cầm quyền được 29 ghế. Như vậy, liên minh cầm quyền giành được tổng cộng 312 ghế/465 ghế tại Hạ viện, vượt mức đa số 2/3 cần thiết để có thể dễ dàng thông qua các quyết sách của chính phủ.
Trong khi đó, đảng Dân chủ lập hiến (CDP), bất ngờ vượt qua đảng Hy vọng của Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike, vươn lên là đảng lớn thứ 2 tại Hạ viện và là đảng đối lập lớn nhất với 54 ghế. Đảng Hy vọng, sau những ngày đầu tràn đầy lạc quan về khả năng trở thành đảng dẫn đầu phe đối lập tại Hạ viện, chỉ được 49 ghế tại Hạ viện, chấp nhận vị trí là đảng thứ 3. Đảng Cộng sản giành được 12 ghế, đảng Phục hưng được 10 ghế và đảng Xã dân được 1 ghế.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe
Giới phân tích cho rằng sự chia rẽ của lực lượng đối lập và thời tiết xấu trong ngày bầu cử khiến cho lượng cử tri đi bầu thấp, chỉ đạt 52,36%, cũng là một yếu tố tác động đến kết quả bầu cử.
Chiến thắng lần này được đánh giá củng cố cơ hội của Thủ tướng Abe tiếp tục đứng đầu LDP trong cuộc bầu cử Chủ tịch đảng vào tháng 9-2018, mở đường cho kỷ lục là Thủ tướng cầm quyền lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản. Theo kế hoạch, ông Abe sẽ được chọn tiếp tục làm Thủ tướng trong phiên họp đặc biệt của Hạ viện, dự kiến diễn ra vào ngày 1-11 tới.
Chiến thắng áp đảo của liên minh cầm quyền ngay lập tức đã tác động tích cực đến thị trường chứng khoán Tokyo. Trong vòng 15 phút đầu tiên sau khi bắt đầu phiên giao dịch, chỉ số Nikkei 225 đã tăng 199,76 điểm lên mức 21.657,40 điểm. Trước đó, vào ngày 20-10, dự đoán khả năng thắng lớn của liên minh cầm quyền, các nhà đầu tư đã đổ xô mua cổ phiếu tại thị trường chứng khoán Tokyo, giúp cho thị trường này có 14 ngày liên tiếp chỉ số Nikkei 225 tăng, lập kỷ lục chuỗi tăng điểm dài nhất trong vòng gần 57 năm qua.
Tiếp thêm cơ hội
Sự vững vàng của liên minh cầm quyền trong những ngày qua cho thấy dường như Thủ tướng Abe đã có một nước cờ sáng suốt để xây dựng lại cơ sở chính trị tại hạ viện, cơ quan lập pháp có quyền thành lập chính phủ. Trong những ngày đầu tiên sau thông báo giải tán hạ viện, đảng Hy vọng của Thị trưởng Tokyo Koike được đánh giá có tiềm năng cản trở đảng LDP giành đa số quá bán tại hạ viện. Tuy nhiên, đến thời điểm quyết định, tình hình càng xoay chuyển theo chiều hướng có lợi cho LDP. Trong khi đó, đảng Hy vọng lại dần bộc lộ những nhược điểm của mình khiến uy tín ngày càng suy giảm. Nguyên nhân đầu tiên là sự ra đời của đảng CDP, được thành lập ngoài kế hoạch từ các đảng viên đảng Dân chủ không tham gia đảng Hy vọng. Trong cuộc bầu cử Hạ viện lần này, CDP đã nổi lên là đảng kế thừa đảng Dân chủ đối lập với nhiều chính sách đi ngược lại LDP.
Cử tri Nhật Bản bỏ phiếu bầu Hạ viện tại điểm bầu cử ở Tokyo ngày 22/10. Ảnh: AFP/ TTXVN
Đây chính là một lợi thế để CDP thu hút nhóm cử tri truyền thống của phe đối lập và trở thành lực lượng đối lập chính ở Nhật Bản. Dù khoảng cách vẫn còn quá xa để trở thành một lực lượng có thể cạnh tranh với liên minh cầm quyền, CDP được nhận định là sẽ tăng cường vị thế bằng cách phản đối các động thái sửa đổi điều khoản chống chiến tranh trong hiến pháp Nhật Bản cũng như tìm kiếm sự thay đổi trong các chính sách kinh tế của Thủ tướng Abe, vốn được đảng này cho là làm gia tăng bất bình đẳng xã hội.
Một yếu tố nữa khiến uy tín của đảng Hy vọng suy giảm nhanh chóng, đó là cương lĩnh tranh cử không rõ ràng. Giáo sư Yu Uchiyama của Đại học Tokyo nhận định các chính sách của đảng Hy vọng vẫn còn có những điểm thiếu nhất quán, không có sự nổi bật so với cương lĩnh của LDP, thậm chí có sự trùng lặp. Ngoài ra, nếu so sánh với LDP, đảng Hy vọng mới được thành lập thiếu hẳn bề dày kinh nghiệm lãnh đạo và nền tảng ủng hộ trên toàn quốc.
Trong khi đó, theo đánh giá của các chuyên gia, sự khủng hoảng của lực lượng đối lập đã trở thành một lợi thế rõ rệt của LDP, một chính đảng lớn, có nền tảng vững chắc, có thực lực và đặc biệt là một chủ tịch đảng dày dặn kinh nghiệm điều hành đất nước. Về đối ngoại, chính quyền của Thủ tướng Abe đã thắt chặt quan hệ đồng minh với Mỹ, củng cố và mở rộng quan hệ đối ngoại nhằm phát huy cao nhất lợi ích của đất nước. Đối phó với vấn đề Triều Tiên khi cam kết sẽ tăng sức ép nếu Bình Nhưỡng không chấm dứt chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa là bằng chứng rõ nhất về năng lực xử lý tình huống khủng hoảng của chính quyền Thủ tướng Abe. Những phản ứng mạnh mẽ và rõ ràng liên quan đến vấn đề "nóng" này đã ghi thêm điểm cho lãnh đạo đảng cầm quyền.
Bên cạnh lợi thế về năng lực xử lý an ninh đối ngoại, những thành tựu về đối nội cũng tạo thuận lợi cho LDP. Thủ tướng Abe tiến hành nhiều đợt cải tổ chính phủ, trong đó cuộc cải tổ chính phủ hồi tháng 8 vừa qua với trọng tâm nhấn mạnh tính ổn định và chuyên nghiệp của chính quyền được dư luận hoan nghênh. Lĩnh vực kinh tế cũng là một điểm sáng, mang lại lợi thế cho liên minh cầm quyền. Bất chấp một số tranh cãi và vấp phải không ít khó khăn, nhưng chính sách kinh tế Abenomics do Thủ tướng Abe khởi xướng từ năm 2012, khi ông trở lại nắm quyền lãnh đạo chính phủ, đã đưa nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới phục hồi khả quan. Các số liệu mới nhất của Chính phủ Nhật Bản cho thấy, trong quý II năm 2017 kinh tế tăng trưởng 0,6%, đánh dấu quý thứ sáu liên tiếp tăng trưởng và là thời kỳ tăng trưởng dài nhất trong hơn 10 năm qua. Thị trường chứng khoán Tokyo, thước đo của nền kinh tế Nhật Bản cũng liên tục khởi sắc do giới đầu tư đặt niềm tin vào chính sách kinh tế của chính quyền Thủ tướng Abe.
Cùng với việc liên minh cầm quyền đang chiếm đa số tại Thượng viện, chiến thắng của LDP tại cuộc bầu cử Hạ viện Nhật Bản lần này đã chứng tỏ sự ủng hộ của đa số cử tri dành cho Thủ tướng Abe tiếp tục duy trì các chính sách đối nội và đối ngoại, cải cách Hiến pháp, gia tăng lập trường vốn đã cứng rắn với CHDCND Triều Tiên cũng như chấn hưng nền kinh tế.
Tại phiên họp toàn thể quốc hội đặc biệt ngày 26/12, Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) Shinzo Abe đã được bầu làm thủ tướng thứ 96 của Nhật Bản.
TTXVN/Thanh Lâm (tổng hợp)