(Thethaovanhoa.vn) - Trong tương lai, nếu phải đi xét nghiệm máu, nhiều khả năng bạn sẽ không cần tới gặp bác sĩ và chứng kiến việc người ta rút hàng ống máu ra khỏi cánh tay mình.
Bạn cũng không còn phải băn khoăn tự hỏi: “Chà, người ta sẽ còn lấy bao nhiêu máu nữa trước khi ta ngất xỉu đây?” Thay vì thế, bạn chỉ việc bước vào một cửa hàng thuốc, tới điểm đặt thiết bị xét nghiệm, thứ sẽ chỉ lấy đi một giọt máu nhỏ trong người bạn và nhanh chóng cho ra kết quả phân tích chính xác.
Một ý tưởng đáng giá “tỷ đô”
Sự thay đổi mang tính cách mạng này sẽ diễn ra nhờ công lao của Elizabeth Holmes. Ở tuổi 30, cô là nữ tỷ phú trẻ nhất và là người trẻ thứ 3 trong danh sách 400 người giàu nhất nước Mỹ, mới được tạp chí Forbes danh tiếng công bố.
Holmes đã bỏ học khỏi Đại học Stanford danh giá từ năm 19 tuổi để thành lập công ty về sau được biết tới với tên Theranos. Cô làm việc này sau khi suy nghĩ kỹ và thấy rằng tiền học phí có thể được sử dụng cho mục đích tốt đẹp hơn: thay đổi hoàn toàn hoạt động chăm sóc y tế.
Holmes thấy rằng xét nghiệm máu là hoạt động khó khăn một cách đáng kinh ngạc và vô cùng đắt đỏ. Và dù thử máu là hoạt động thường xuyên diễn ra trong công tác điều trị bệnh, đã chẳng có thay đổi nào trong công nghệ thử máu kể từ những năm 1960.
Tới nay, công việc này vẫn chỉ có thể thực hiện được tại các bệnh viện hoặc phòng khám, phòng thí nghiệm. Các lọ máu được trích ra từ người bệnh nhân sẽ phải gửi đi để xét nghiệm. Tùy thuộc vào việc người ta muốn tìm ra kết quả gì, hoạt động xét nghiệm máu có thể kéo dài tới hàng tuần lễ. Tuy nhiên kết quả thu được vẫn có thể chứa sai sót, do lỗi của nhân viên tiến hành xét nghiệm. Đó là chưa kể tới việc châm kim lấy máu vào người đã trở thành trải nghiệm đáng sợ, tới mức không ít bệnh nhân muốn lảng tránh hoạt động này, dù nó giúp thu thông tin giá trị nhằm cứu mạng họ.
Holmes nhận thấy quy trình này cần phải có sự thay đổi, theo hướng giảm thiểu các nhược điểm cố hữu và tăng tốc độ thu kết quả xét nghiệm. Phải mất 1 thập kỷ để ý tưởng của cô trở thành hiện thực. Nhưng tới lúc này, đã có thể khẳng định quyết định bỏ học khỏi Stanford của cô là không hề sai lầm.
Năm ngoái, tập đoàn dược phẩm Walgreen thông báo sẽ lắp đặt các điểm dịch vụ xét nghiệm máu Theranos trong nhiều cửa hàng bán thuốc của công ty, nằm trên khắp nước Mỹ. Một số cửa hàng như thế ở Phoenix và Palo Alto, California thực tế đã đi vào hoạt động. Holmes cũng đã thu được hơn 400 triệu USD tiền đầu tư mạo hiểm đổ vào Theranos, công ty giờ đã có giá tới 9 tỷ USD (Holmes nắm 50% cổ phiếu).
Cách mạng hóa hoạt động điều trị bệnh
Được biết 2 tỷ phú trẻ tuổi hơn Holmes trong danh sách Forbes 400 là Mark Zuckerberg, sáng lập viên Facebook và Giám đốc điều hành Facebook Dustin Moskovitz. 2 người này cũng tiếp xúc với vô khối dữ liệu về con người. Nhưng không giống Holmes, dữ liệu của họ ít có khả năng được sử dụng trực tiếp trong hoạt động cứu mạng sống con người.
Hiện Theranos giữ bí mật rất chặt quanh quy trình xét nghiệm máu mới của công ty. Quy trình này được bảo vệ bởi hơn một chục giấy chứng nhận đăng ký bản quyền trí tuệ. Công ty đã làm đơn đăng ký bản quyền cho các phát minh của mình sớm nhất từ năm 2004 và gần đây nhất là vào tuần trước.
Tuy nhiên trong một cuộc phỏng vấn với tờ Wired, Holmes có nói về một số ý tưởng chủ đạo nằm sau hoạt động của Theranos. “Chúng tôi phải phát triển các phương pháp học có thể giúp đẩy nhanh tốc độ thu kết quả xét nghiệm” – cô nói – “Ví dụ trong trường hợp xét nghiệm máu để tìm virus hoặc vi khuẩn gây bệnh, phương thức xét nghiệm truyền thống thường dựa trên việc nuôi virus, vi khuẩn (vốn mất nhiều thời gian). Trong khi đó, chúng tôi tiến hành đo đạc dựa trên gene di truyền của mẫu bệnh nên sẽ có kết quả nhanh hơn nhiều”. Holmes cũng cho biết cô quyết định đầu tư vào hoạt động xét nghiệm máu vì nó tác động tới 80% các quyết định điều trị do bác sĩ đưa ra. Thông qua việc xử lý sự thiếu hiệu quả trong xét nghiệm máu, Holmes và Theranos đã cách mạng hóa hoạt động điều trị bệnh.
Giờ đây người ta hoàn toàn có thể tiến hành xét nghiệm máu mà không cần phải tới gặp bác sĩ. Việc này sẽ giúp tiết kiệm cả thời gian và tiền bạc. Chưa hết, kết quả có thể thu được chỉ sau 4 giờ. Điều này có nghĩa bệnh nhân hoàn toàn có thể ghé qua tiệm bán thuốc và thu lấy kết quả xét nghiệm máu một ngày trước khi gặp bác sĩ. Việc này sẽ khiến hoạt động chẩn đoán, điều trị bệnh trở nên dễ dàng hơn nhiều.
Không chỉ nhanh gọn, tiện lợi, phương thức mới của Theranos còn thu được rất nhiều dữ liệu, do hàng chục hoạt động xét nghiệm sẽ diễn ra trên giọt máu lấy từ cơ thể bệnh nhân. Các bác sĩ sẽ không cần phải tiến hành xét nghiệm máu nhiều lần như phương thức truyền thống, với mỗi lần lấy máu thường chỉ làm được một loại xét nghiệm.
Phương thức xét nghiệm kiểu mới cũng có chi phí rất rẻ. Theranos thậm chí còn liệt kê giá thực hiện các loại xét nghiệm máu lên Internet và mức chi phí thực sự rất ấn tượng. Đơn cử như việc công ty thu phí chỉ 35 USD cho một xét nghiệm máu về khả năng mang thai, vốn có chi phí tới 2.000 USD theo quy trình xét nghiệm truyền thống.
Theo Business Insider, mức phí xét nghiệm của Theranos chỉ bằng 50% mức phí của các chương trình bảo hiểm y tế Medicare và Medicaid ở Mỹ. Nếu 2 chương trình này sử dụng hoạt động xét nghiệm của Theranos, chính quyền Mỹ sẽ tiết kiệm được 202 tỷ USD trong vòng 1 thập kỷ.
Điều đặc biệt nữa là bệnh nhân có thể tiếp cận được với các thông tin xét nghiệm để hiểu biết hơn về sức khỏe của họ. "Thông qua việc làm xét nghiệm, bạn sẽ thấu hiểu về cơ thể mình, về bản thân mình” – Holmes nói – “Từ đó bạn sẽ thay đổi thói quen ăn uống, thay đổi lối sống và bắt đầu thay đổi cả cuộc đời mình”.
Tường Linh (Theo Business Insider)
Thể thao & Văn hóa