(Thethaovanhoa.vn)- Môn thể thao mà Diego Maradona đã rọi sáng, môn thể thao mà ông đã nâng tầm thành nghệ thuật, không hề bị hoen ố bởi những gì ông đã gây ra cho cuộc đời của mình.
Vào một ngày nắng 5/4/1984, trước vụ bê bối cocaine, trước những hỗn loạn, những bữa tiệc mafia, Diego Maradona đã tới San Paolo bằng trực thăng để ra mắt Napoli.
Ngày Diego Maradona nói lời chia tay bóng đá, giọng của ông như vỡ vụn. Ở nơi Maradona luôn coi là quê hương, tâm trí của ông thổn thức trôi về những tháng ngày của quá khứ, gợi lại những sai lầm mà ông mắc, cái giá ông đã phải trả. Trong khoảnh khắc thất bại của mình, Maradona đã không tìm kiếm sự giải thoát. Thay vào đó, tất cả những gì mà ông yêu cầu là bóng đá - môn thể thao ông dành cả đời để yêu, cả sự nghiệp để soi sáng, để nâng tầm thành nghệ thuật; không bị hoen ố bởi những gì mà ông đã làm với cuộc đời của mình.
Lời cuối cùng trong bài phát biểu của Maradona vào ngày hôm đó tại La Bombonera - sân nhà của Boca Juniors, giờ đã trở thành một câu cách ngôn của người Argentina: “La pelota no se mancha” (Bóng không lộ vết bẩn).
Chắc chắn Maradona là cầu thủ bóng đá giỏi nhất nhì từng khiến người hâm mộ phải nín thở khi xem ông trình diễn, dù đó là chủ đề của cuộc tranh luận sôi nổi và chưa có hồi kết. Điều ít tranh cãi hơn là chưa có cầu thủ nào vượt qua được Maradona ở khả năng truyền cảm hứng từ sự tận tâm mãnh liệt.
Có điều gì đó đang đến gần với sự sùng bái Maradona ở Napoli, thành phố mà ông đã biến thành trung tâm của bóng đá trong những năm huy hoàng ở đỉnh cao sự nghiệp. Hôm qua, sau cái chết của Maradona, Napoli đã quyết định đổi tên sân nhà mang tên của Maradona. Ở xứ Naples, đặc ân đó chỉ thuộc về Thánh Paul! Tại quê hương Argentina, từ lâu đã có một nhà thờ để vinh danh ông. Đối với nhiều người, họ coi Maradona là tôn giáo của riêng mình.
Nhưng Maradona không phải là một biểu tượng đơn thuần. Ông đã phải vật lộn với chứng nghiện ma túy trong nhiều thập kỷ. Ông bị loại khỏi World Cup khi xét nghiệm dương tính với chất cấm. Những rắc rối về sức khỏe ập đến với Maradona là hậu quả của lối sống thác loạn. Ông đã không thừa nhận con trai trong nhiều năm. Về sau này, ông ghẻ lạnh với vợ cũ Claudia Villafane và hai cô con gái ông từng hết mực yêu thương, Giannina và Dalma. Chưa kể những cáo buộc bạo lực gia đình từ một số bạn gái cũ, dùng súng tấn công phóng viên, tin đồn có liên quan tới tội phạm có tổ chức…
Khi thế giới bóng đá đau buồn với sự ra đi của Maradona, Lionel Messi, Cristiano Ronaldo, Pele dành cho ông những từ như “vĩnh cữu”, “thiên tài”, “huyền thoại”. Tất cả đều tránh nhắc đến những khiếm khuyết trong cuộc đời của Maradona, loại bỏ chúng khỏi ký ức vì tình cảm, vì sự tôn trọng dành cho ông.
Nhưng Maradona không bao giờ né tránh mà thừa nhận ông đã mắc sai lầm ngay cả khi ông không thể ngăn chặn điều đó. Những sai lầm trong cuộc đời Maradona không làm lu mờ những gì mà ông đại diện và tình yêu mà người hâm mộ dành cho ông. Một biểu tượng, một huyền thoại trong hình bóng của một con người luôn sống thực với chính mình. Vẻ đẹp của Maradona chính là ở đó. “Bóng tối của Maradona đã làm sắc nét hơn các đường viền ánh sáng bao quanh ông ấy”.
32 năm trước khi Maradona được sinh ra, nhà văn Borocotó - biên tập viên của tạp chí thể thao uy tín El Gráfico - đã gợi ý Argentina nên dựng một bức tượng pibe: đứa trẻ đường phố mặt bụi bặm với “đôi mắt lừa gạt”, “một bờm tóc nổi loạn” và “ánh mắt lấp lánh”- hình ảnh không chỉ đại diện cho văn hóa bóng đá của Argentina mà đại diện cho cả quốc gia này.
Maradona chính là một pibe lý tưởng. Ông đã nắm bắt được tinh thần của Borocotó hơn bất cứ cầu thủ nào, hơn bất cứ ai, không chỉ khi còn là một thiếu nên mà trong suốt sự nghiệp của mình. Tất cả những khoảnh khắc mang tính biểu tượng của Maradona đều tượng trưng cho tinh thần của pibe: nhảy lên cao tranh chấp bóng với thủ môn tuyển Anh Peter Shilton, biết không thể với tới bằng đầu nên dùng tay gạt bóng vào lưới, gọi nó là “Bàn tay của Chúa”, nhảy múa và rồi ghi “Bàn thắng của thế kỷ”; hay bức ảnh ông gieo rắc nỗi sợ hãi lên khuôn mặt của hàng thủ tuyển Bỉ…
Dù bay cao tới đâu, Maradona cũng không bao giờ lạc khỏi cội nguồn của mình. Ông là một pibe khi mới nổi danh, một pibe khi gần như một mình đưa Argentina tới chức vô địch World Cup 1986 và trở lại trận chung kết 4 năm sau đó. Ông là một cầu nối khi Barcelona biến ông thành cầu thủ đắt giá nhất hành tinh và khi đưa Napoli đến hai chức vô địch Serie A. Maradona là một pibe kể cả khi ông chinh phục thế giới.
Đó là vinh quang của Maradona nhưng cũng là sự sụp đổ của ông. Làm thế nào một cậu bé chưa bao giờ lớn lại có thể đương đầu với thế giới, với sự kỳ vọng và đòi hỏi, với sự thần tượng và cả cám dỗ?
Bản thân Maradona không bao giờ bào chữa cho những sai lầm của mình. Như ông đã nói với nhà làm phim Emir Kusturica vào năm 2008, ông tự chịu trách nhiệm về tất cả những gì ông đã làm, dù tốt và xấu. Nhưng ông cũng biết, đến một lúc nào đó sẽ phải vạch ra một ranh giới giữa Maradona con người và Maradona cầu thủ.
Bản thân Maradona luôn coi bóng đá là sự cứu rỗi, sự giải thoát cho mình. Năm 2005, trong một lần xuất hiện trên truyền hình, Maradona đã nói về những gì ông muốn viết trên bia mộ của mình khi qua đời. “Cảm ơn bóng đá,” ông nói. “Đó là môn thể thao mang lại cho tôi niềm vui lớn nhất, sự tự do lớn nhất. Nó giống như chạm vào bầu trời bằng tay của bạn. Cảm ơn quả bóng.”
Những sai lầm của Maradona sẽ không bị lãng quên. Nhưng bóng tối dù sâu đến đâu cũng không được phép che khuất ánh sáng mà ông mang lại. “La pelota no se mancha” (Bóng không lộ vết bẩn).
K.Đ
Lược dịch từ New York Times