(Thethaovanhoa.vn) - 3 lần bị đổi tên, 2 lần bị hủy giải, nhiều lần thay đổi thể thức và từng phải nhờ tới các khách mời bên ngoài khu vực, đó là lịch sử của Giải U15 Đông Nam Á - giải đấu mà U15 Việt Nam vừa vô địch.
Trong hệ thống thi đấu của Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á (AFF), bóng đá nam có 5 giải đấu chính thức bao gồm AFF Cup dành cho tuyển quốc gia, SEA Games dành cho lứa U23, Giải U19 Đông Nam Á, Mekong Cup và Giải U15 Đông Nam Á. Trong 5 giải đấu ấy, Giải U15 Đông Nam Á là giải đấu bị xem nhẹ nhất và mới được tổ chức tử tế trong vài năm trở lại đây.
Giải đấu được tổ chức lần đầu tiên hồi năm 2002 tại Malaysia và Indonesia với cái tên... Giải U17 Đông Nam Á. Trong lần đầu tổ chức, giải đấu nhận được sự đóng góp hào hứng từ các quốc gia với 10 đội tuyển Đông Nam Á tham dự. U17 Myanmar là nhà vô địch đầu tiên.
U15 Việt Nam giành chức vô địch Giải vô địch U15 Đông Nam Á là thành quả của nỗ lực đầu tư vào đào tạo trẻ từ nhiều phía trong đó, VFF và các CLB chuyên nghiệp đóng vai trò then chốt.
Nhưng sau năm ấy, giải đấu bị cách quãng gần 3 năm. Khi trở lại ở Thái Lan vào năm 2005, giải đấu bắt đầu bước vào một thời kỳ thoái trào đáng quên dài cả thập kỷ. Giải đấu năm 2005 ở Thái Lan chỉ còn 7 đội tham dự.
Liên tiếp trong các kỳ tổ chức kế tiếp, giải đấu chỉ còn vài đội tham dự. Hai lần Việt Nam vô địch năm 2006 và 2010 đều chỉ có 4 đội. Giải đấu 2 lần bị hủy bỏ do không đủ số đội tham dự vào các năm 2009 và 2014. Rất nhiều khách mời ngoài khu vực như Nhật Bản, Trung Quốc, Australia đã được mời khiến thành phần đội tham dự giải trở nên không rõ ràng.
Giải đấu ban đầu dành cho lứa tuổi U17 nhưng tới năm 2008, AFF rút xuống còn lứa U16. Mãi cho tới năm ngoái, đây vẫn là giải đấu dành cho lứa tuổi U16. U15 Việt Nam vô địch giải năm nay là nhà vô địch U15 đầu tiên của Đông Nam Á.
Giải đấu có nhiều biến động như vậy là do các nước Đông Nam Á và AFF chưa thực sự chú trọng tới bóng đá trẻ. Các quốc gia chỉ dồn sức cho giải U19, SEA Games và AFF Cup. Thêm nữa, hệ thống thi đấu của AFF chưa phù hợp với hệ thống của Liên đoàn bóng đá châu Á và thế giới nên đã phải thay đổi nhiều lần.
Cũng vì lý do này, các đội tuyển vô địch giải thường không để lại nhiều dấu ấn ở nền bóng đá. U16 Việt Nam vô địch giải năm 2010 chỉ có 2 cái tên đáng kể nhất là Hồ Ngọc Thắng và Nguyễn Xuân Nam. Cả 2 đều đang ngồi dự bị ở SHB Đà Nẵng và Sài Gòn FC.
Trong vài năm trở lại đây, AFF đã nỗ lực thay đổi để chuẩn hóa giải đấu này, tạo nền tảng vững chắc hơn cho bóng đá trẻ khu vực. Đó là lý do khiến chúng ta tin rằng lứa trẻ của HLV Vũ Hồng Việt có thể tiến xa hơn trong tương lai.
Bạch Dương