(TT&VH) - Người bạn lớn, người anh, người thầy mà NSND Y Moan tin yêu nhất - nhạc sĩ Nguyễn Cường luôn chăm lo, “xả thân” vì Y Moan. Cho đến giờ ông vẫn dành cho Y Moan "liều lượng" tinh thần lớn. Vừa trở về từ Myanmar, nhạc sĩ Nguyễn Cường trả lời TT&VH xung quanh Giải thưởng Âm nhạc Cống hiến, về Y Moan - ca sĩ định mệnh của đời ông.
>> Chuyên đề: Giải thưởng Âm nhạc Cống hiến 2010
* Giải thưởng cống hiến đang vào chặng cuối. Ông nghĩ gì về cuộc bầu chọn "nóng bỏng" này?
- Tôi biết đây là giải do các phóng viên văn hóa văn nghệ nhiều báo bầu chọn và trước khi bầu, có nhiều bình luận, tranh cãi của khán giả lẫn báo giới khiến giải lần này rất sôi động.
Tôi không quan tâm lắm về sự bầu chọn của các nhà báo. Nhận định của người trong nghề và ngoài nghề khác nhau. Thực sự tôi chú ý tới ý kiến, sự thẩm định của những người có chuyên môn sâu (nhạc sĩ, chuyên gia, nhà nghiên cứu). Nói vậy không phải là coi thường các nhà báo, mà trước các mức độ, sự đa dạng của các luồng dư luận, từ các phía, thì đánh giá của những người có chuyên môn sâu tôi quan tâm hơn cả.
* Ngọn lửa cao nguyên - live show cuối cùng của NSND Y Moan đứng trong danh sách đề cử hạng mục "Chương trình của năm". Là người biên tập, lo xin tài trợ và đạo diễn đêm nhạc này, ông cho biết cảm xúc khi biết tin này?
- Đêm nhạc của một nghệ sĩ xếp cạnh Sao Mai - Điểm hẹn thì bầu chọn theo tiêu chí nào? Một bên là chương trình một đời, một bên là chương trình hàng năm, khó có thể so sánh. Bầu chọn ca sĩ, nhạc sĩ, album thì tôi thẩm định dễ dàng.
NSND Y Moan trong liveshow “Ngọn lửa cao nguyên” tối 6/8/2010. Đây là một dấu mốc đáng nhớ: Trước đó 3 tháng, anh phát hiện bị ung thư. Sau đó chưa đầy 2 tháng, anh qua đời (1/10/2010) - Ảnh Nguyễn Đình Toán.
* Rất nhiều nghệ sĩ đều chung nhận định: Chính Nguyễn Cường làm mọi người biết đến, yêu mến Tây Nguyên. Không có nhạc Nguyễn Cường, không có Y Moan. Phân lập quan hệ gắn bó đặc biệt với Y Moan, là một nhạc sĩ, xin ông đánh giá về Ngọn lửa cao nguyên?
- Đây là chương trình có hiệu quả, dư âm lớn, nó đem lại sự xúc động ghê gớm. Đêm nhạc có chất lượng nghệ thuật cao, chứa đựng tình yêu của khán giả với nghệ sĩ, hai bên hòa nhập, trong niềm cảm động hiếm thấy, vượt qua giao lưu nghệ thuật thông thường để giao cảm tới tâm linh. Đó là đêm diễn của một nghệ sĩ vĩ đại, một anh hùng. Y Moan 4 tháng không có hạt cơm vào bụng, vẫn hát "rung chuyển" sân khấu. Và hơn cả, anh làm rung động bao trái tim khán giả xem trực tiếp và qua truyền hình, băng đĩa sau này.
* TT&VH đồng hành, trân trọng NSND Y Moan suốt từ ngày đầu lâm bệnh đến giờ. Ông đánh giá thế nào về tờ báo và giải Cống hiến?
- TT&VH là báo có uy tín cao, tạo dư luận và ảnh hưởng hàng đầu, như có duyên nợ với Y Moan. Tôi cảm ơn và cảm kích vì TT&VH luôn chăm sóc, ủng hộ, cổ vũ sát sao NSND Y Moan. Giải Cống hiến được nhiều người chờ đợi. Các nhà báo nắm bắt ý kiến công chúng và bản thân họ là công chúng “xịn”. Bởi vậy, giải Cống hiến là một kênh ưu việt để người làm nghệ thuật lắng nghe.
* Tối 5/4 giải được trao tại TP HCM, ông có hồi hộp không?
- Không. Thú thực, tôi nghĩ, giải thưởng là "phù phiếm". Nếu Y Moan được, đó là niềm vui cho người thân và những ai yêu mến anh. Song, quan trọng nhất là anh đã đóng góp đến phút cuối cuộc đời. Được giải hay không, không quan trọng nữa, điều đích thực là có đóng góp. Nếu giải "Chương trình của năm" trao cho Y Moan, là sự tri ân với anh. Đây là "cuộc chơi" của những người đang sống. Y Moan đã xong sứ mệnh của mình.
* Một số nhà báo muốn đề cử Y Moan ở hạng mục "Ca sĩ của năm". Ý kiến của nhạc sĩ?
- Y Moan xứng đáng giải Thành tựu trọn đời, không nên để ở hạng mục "Ca sĩ của năm". Y Moan là huyền thoại, là Nghệ sĩ nhân dân mọi nghĩa.
* Mất Y Moan, ông chỉ còn "đệ tử ruột" Siu Black. Dù nhiều ca sĩ vẫn hát nhạc ông, người nghe cứ chỉ nhớ Y Moan. Ông có dự định gì sắp tới: sản xuất album, tìm kiếm đào tạo đệ tử mới?
- Tôi không làm album năm nay. Tôi không kiếm tìm ca sĩ. Tôi đâu có tìm Y Moan. Định mệnh mang Y Moan đến.
* Ông đã nhận giải thưởng Nhà nước 2007, giải “Bùi Xuân Phái vì tình yêu Hà Nội 2010” với tác phẩm “Nghìn năm Thăng Long – Nổi trống Lạc Hồng”. Ông có nghĩ đến giải Cống hiến các năm sau?
- Như tôi đã nói về Y Moan, với tôi, giải thưởng là một ghi nhận, nó chỉ xứng đáng khi nghệ sĩ có đóng góp thực sự được công chúng nhớ - điều ấy vững bền và cao quý nhất.
Nếu được thêm giải Cống hiến, tôi vui chứ. Chờ đợi lắm. Nhưng tôi không viết vì giải thưởng bao giờ (cười).
* Cảm ơn nhạc sĩ. Chúc và chờ đợi những sáng tạo tiếp theo của ông.
Dưới đây là một số hình ảnh của NSND Y Moan trong liveshow “Ngọn lửa cao nguyên” tối 6/8/2010 (Ảnh Nguyễn Đình Toán):
Gia Huy (Thực hiện) - Ảnh: Nguyễn Đình Toán